Spectrum Analyzer

การทดลอง : Radio transmission monitoring

วัตถุประสงค์ : เพื่อฝึกฝนการวัดความถี่วิทยุด้วย Spectrum Analyzer

อุปกรณ์การทดลอง :  

  
  1. Spectrum Analyzer   

  2. สายอากาศยากิ-อุดะ ย่าน UHF ( 450-470 MHz ) 

      3. Radio Communications Test

 4. สายนำสัญญาณ 

 ขั้นตอนการทดลอง :

1. ติดตั้งสายอากาศยากิ-อุดะ ย่านของ UHF แล้วหันเสาอากาศไปในทิศทางที่สถานีวิทยุตั้งอยู่ 

2. เชื่อมต่อสายอากาศเข้ากับเครื่อง Spectrum Analyzer 

     

3. ปรับ Spectrum Analyzer เพื่อหาย่านความถี่ที่มี Carrier ที่ปรากฎซึ่งสังเกตุได้ชัดเจน 

4. อ่านค่าความถี่ที่ได้ จากนั้นย้ายสายอากาศไปเชื่อมต่อกับเครื่อง Radio Communications Test

5. ปรับความถี่ของเครื่อง Radio Communications Test ไปที่ความถี่ที่วัดได้ก่อนหน้า จากนั้นฟังการ ติดต่อสื่อสารจากความถี่ที่วัดได้

ผลการทดลอง :

          

1.   วิธีการตั้งค่า Spectrum Analyzer ที่ในการทดลอง

  

1.1 หลังจากเปิดเครื่องแล้ว ให้ทำการตั้งค่าแกน X ด้วยการตั้งช่วงย่านความถี่ โดยการไปที่ปุ่ม FREQ จากนั้นตั้งค่าความถี่เริ่มต้นที่ปุ่ม Start Frequency จากนั้นป้อนค่าความถี่ลงไป เช่น 440 MHz หลังจากนั้นตั้งค่าความถี่สูงสุดที่ปุ่ม Stop Frequency เช่น 470 MHz

    

1.2 ตั้งค่าแกน Y ด้วยการตั้งขนาด Amplitude โดยการไปที่ปุ่ม AMPT จากนั้น ตั้งค่า Scale ที่ปุ่ม Scale/DIV เช่น 3 dB

1.3 สังเกตหา Carrier ที่สามารถสังเกตเห็นได้ชัดเจน จากนั้นกดปุ่ม FREQ แล้วหมุนปรับให้ความถี่ที่มี Carrier เลื่อนมาอยู่ตรงกลาง  

   

1.4 จากนั้นปรับ SPAN เพื่อให้สามารถสังเกต Carrier ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น โดยการกดปุ่ม SPAN แล้วหมุนปรับ Zoom in เพื่อให้สามารถสังเกต Carrier ได้ชัดเจน 

   

   

1.5 การหาความถี่ของ Carrier โดยกดปุ่ม Marker แล้วจากนั้นหมุนปรับให้ Marker ไปชี้ตำแหน่งอยู่บนยอดสูงสุด(peak) ของ Carrier แล้วอ่านค่าความถี่ที่ได้ ซึ่งได้ 455 MHz

1.6 นำสายอากาศที่มีย่านความถี่ 455 MHz ไปต่อเข้ากับ Radio Communications Test และปรับ volume จะสามารถรับฟังเสียงของสถานีควบคุมเครือข่ายแท๊กซีได้

คลิปเสียง : หลังจากใช้เครื่อง Spectrum Analyzer เพื่อทำการหาย่านความถี่ของแท๊กซี ซึ่งได้ความถี่ 455 MHz จากนั้นนำสายอากาศไปต่อเข้ากับเครื่อง  Marconi Instruments และปรับ volume จะสามารถรับฟังเสียงของสถานีควบคุมเครือข่ายแท๊กซีได้

  

2. การนำไปประยุกต์ใช้

2.1 สามารถนำไปใช้ในการตรวจหาผู้ใช้ความถี่ที่ไม่ได้รับอนุญาติให้ใช้งาน ในย่านความถี่ที่ กสทช. กำหนดเอาไว้

2.2 ตรวจสอบความถี่คลาดเคลื่อนของอุปกรณ์สื่อสารที่เราใช้งาน เพื่อวัดคุณภาพของเครื่องส่งว่ามีความถี่คลาดเคลื่อนแค่ไหน

วิจารณ์ผลการทดลอง :

         จากการทดลองมีตัวแปรที่สามารถเปลี่ยนแปลงไปตามสถานที่ต่างๆกัน นั้นคือ สายอากาศ  เพราะในการเลือกใช้สายอากาศ เราควรคำนึงถึงข้อจำกัดต่างๆ ของสายอากาศแต่ละชนิด ซึ่งในการทดลองนี้  ใช้สายอากาศยากิ เนื่องจากว่า เราได้ทำการทดลองอยู่นอกตัวเมือง ซึ่งมีระยะทางที่ห่างจากสถานีควบคุมเคลื่อข่ายแท๊กซีอยู่ไกลพอสมควร ดังนั้นเคสนี้จึงเหมาะกับสายอากาศชนิดทิศทาง แต่ในทางกลับกัน ถ้าเราย้ายตำแหน่งไปทดลองในตัวเมือง เราอาจจะต้องเปลี่ยนไปใช้ สายอากาศชนิดรอบตัว หรือ สายอากาศชนิดกึ่งทิศทางแทน  

สรุปผลการทดลอง  : 

         จากการทดลองเราสามารถหาช่องสัญญาณสื่อสาร หรือความถี่ที่ใช้สื่อสารได้ ด้วยการใช้ Spectrum Analyzer และสายอากาศที่ครอบคลุมอยู่ในย่านความถี่ที่ต้องการ โดยจากการทดลองสามารถหาช่องสัญญาณความถี่และรับฟังการติดต่อสื่อสารของสถานีควบคุมเครือข่ายแท๊กซีได้ชัดเจน ซึ่งสิ่งสำคัญที่ต้องทราบก่อนทำการทดลองนั้นคือ ช่วงความถี่ที่ กสทช. ได้กำหนดให้ใช้ในกิจการโทรคมนาคมของแท๊กซี่ก่อน ซึ่งความที่อยู่ในย่าน UHF เมื่อทราบความถี่แล้วจึงสามารถเลือกใช้สายอากาศที่เหมาะสม นั้นคือ สาอากาศแบบ ยากิ-อุดะ เป็นสาอากาศชนิดทิศทาง ซึ่งมีบีมแคบและเป็นทิศทางเดียวจึงง่ายต่อการหาจุดที่รับสัญญาณได้เข้มที่สุด  ซึ่งในการทดลองเราสามารถฟังแท๊กซีได้ ในคลื่นความถี่ 455 MHz 

รายชื่อสมาชิกกลุ่ม

นาย พงศ์วุฒิ คู่วิมล  55070502433

นาย พรภวิษย์ ไตรคุ้มพันธุ์ 55070502434

นาย พรเลิศ เบ็ญจพรเลิศ 55070502435

นาย พลากร น้อยกาญจนะ 55070502436

นาย พุฒิพงศ์ จิตรเจริญวรกิจ 55070502438

นาย ภูมิสันต์ บุญชูช่วย 55070502440

นาย วิศวุธ ปิ่นแก้ว 55070502444

นาย ศุภฤกษ์ แก่นพรหมมา 55070502446

นาย สถาพร จรรยาดำรงกุล 55070502447

นาย สัณหวัช นิลตะจินดา 55070502448